به نقل از «ایران آنلاین»

کنجکاوی پشت ویترین حقیقت

تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۸۱۶۱۵

روزنامه ایران: در تقسیم‌بندی ژانری این 16 اثر، مستندهای اجتماعی و پرتره با 4 اثر صدرنشین است و مستندهای گونه مقاومت و پایداری با 3 اثر در رده‌ بعدی قرار دارد. در گزارش پیش‌رو آثار بخش ملی در ژانرهای مختلف را مرور کرده‌ایم و اشاره کوتاهی داشته‌ایم به برخی آثار شاخص بخش نیمه‌بلند و مستند کوتاه که در این تقسیم‌بندی قرار می‌گیرند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همچنین نگاهی داشته‌ایم به فهرست آثاری که به لحاظ سوژه و موضوع کنجکاوی‌ برانگیز هستند.

صدرنشینی با مستندهای اجتماعی
مستندسازی بر اساس جست‌وجوی حقیقت و مطالبه‌گری معنا پیدا می‌کند. بر همین اساس هر سال و در ادوار مختلف بیشترین سهم از آثار به مستندهای اجتماعی اختصاص پیدا می‌کند. در این دوره نیز از میان 518 اثر متقاضی حضور در جشنواره، سهم مستندهای اجتماعی و شهری بیش از دیگر آثار بوده و در میان 15 مستند بلند راه یافته به بخش مسابقه نیز 4 مستند به حوزه اجتماعی اختصاص دارد. «اپی بین مرگ و زندگی» به‌کارگردانی مهدی سالکی، «خونه مامان شکوه» به کارگردانی مهدی بخشی‌مقدم، «سه نهزارم» به کارگردانی بهروز نورانی‌پور و «پیله ابریشم» ساخته محسن آقایی با موضوع اختلال هویت جنسی؛ آثار این حوزه در بخش مستندهای بلند مسابقه ملی است. از آثار قابل توجه این حوزه در بخش نیمه‌بلند می‌توان از «واهگ» به کارگردانی حدیث جان بزرگی نام برد. این مستند داستان زنی بلوچ را روایت می‌کند که در مناطق محروم بلوچستان، کارهای فرهنگی و پرورشی برای کودکان انجام می‌دهد. منطقه‌ای که زیرساخت‌های آموزشی و پرورشی آن بسیار کم است.
مستندهای «پرتره» با 4 اثر دیگر رکورددار بخش بلند مسابقه ملی است. مستند «امین‌الضرب» به کارگردانی جمشید بیات ترک، پرتره‌ای از زندگی حاج محمدحسن اصفهانی ملقب به امین‌الضرب بزرگ‌ترین تاجر ایرانی قرن نوزدهم میلادی است. «برای پس از مرگم» به کارگردانی عبدالرضا نعمت‌اللهی درباره مرحوم علی صفایی‌حائری است. روحانی پیشرویی که در زمان حیاتش قدر ندید و تا سال‌ها آثار و مجالسش با محدودیت‌هایی همراه بود اما به تدریج مورد توجه قرار گرفت و جای خودش را میان مخاطبان باز کرد. «قانماز» مستندی به کارگردانی علی قاسمی است که جدال پیرمردی به نام حاج حسین بر سر اموال خود که قرار است پس از مرگش تقسیم شود را به ترسیم می‌کشد. مستند «غیرمسکونی» به کارگردانی مسعود زارعیان نیز از دیگر آثاری است که در ژانر پرتره ساخته شده و درباره یک روحانی جوان در حاشیه شهر مشهد است که در مناطق کم‌برخوردار کمک‌رسانی می‌کند و در زندگی شخصی دچار چالش می‌شود.
در بخش بلند این دوره از جشنواره 3 اثر در گونه مستندهای مقاومت و پایداری به بخش مسابقه راه یافته‌اند. مستند «پاییز پنجاه سالگی»، به کارگردانی محسن اسلام‌زاده، شخصیت حاج قاسم سلیمانی با محوریت فرماندهی مردمی این سپهبد را از دریچه دید سردار شهیدمحمد جمالی به‌تصویر می‌کشد. مستند «ردی از یک مرد» به کارگردانی ساسان فلاح‌فر نیز شخصیت حاج قاسم سلیمانی را از زاویه دید متفاوتی روایت می‌کند. این مستند سراغ اهالی روستای قنات ملک (زادگاه او در استان کرمان) می‌رود و پای خاطرات مردمی می‌نشیند که قاسم سلیمانی را از ابتدای تولدش می‌شناختند. «قرار روز شانزدهم» به کارگردانی سید محمد احسان اصغرزاده نیز روایتی از حضور شهادت‌طلبانه مدافع حرم محمدحسین محمدخانی در جبهه‌های مقابله با دشمنان تکفیری است.
بخش مستند سیاسی از حوزه‌های کم‌رونق ادوار مختلف جشنواره است. عدم دسترسی به اطلاعات و اسناد و همچنین ریسک بالای ساخت مستند سیاسی دلیل پرهیز فیلمسازان از ساخت اثر در این حوزه است. در جشنواره امسال نیز صرفاً یک مستند بلند در این حوزه حضور دارد. «برزخی‌ها» به کارگردانی عارف افشار تک اثر این بخش است که به حواشی و جنجال اکران فیلم «برزخی‌ها» به کارگردانی ایرج قادری می‌پردازد. «آقانعمت» به کارگردانی علی تک روستا تنها اثر ژانر ورزشی در بخش بلند است. این مستند امیدبخش قصه شخصی را روایت می‌کند که در زندگی خود ورشکست شده و از همسرش طلاق گرفته است، به همین علت به کوه پناه آورده و در مدتی کوتاه به یک راهنما برای کوهنوردان تبدیل شده است.

بحران آب بر صدر دغدغه‌های محیط زیستی

موضوعات محیط زیستی، اقلیمی، حیات‌وحش و همچنین میراث فرهنگی و تاریخی که از اولویت‌های فرهنگی کشور است نیز نماینده‌هایی در این دوره از جشنواره دارند. مستند «دنیای وحشی زاگرس» به کارگردانی فرشاد افشین‌پور ازجمله آثار بخش ملی در ژانر حیات‌وحش است. افشین‌پور تلاش کرده در این مستند با تصویر قابلیت و زیبایی این رشته کوه، اطلاعات جامع و کاملی از آن به مخاطب ارائه دهد. مستند «دیافراگم» به کارگردانی جواد وطنی در ژانر «تاریخی-میراث فرهنگی» ساخته شده و تاریخ تحول ضبط موسیقی و صدا روی صفحه‌های گرامافون و تأثیرات سیاسی اجتماعی آن در یک دوره تاریخی را به‌تصویر می‌کشد. فارغ از این دو اثر در بخش بلند، تعداد قابل‌توجهی از آثار بخش کوتاه و نیمه‌بلند این دوره به موضوع بحران آب پرداخته‌اند. «آب ما را خواهد برد» به کارگردانی محمد احسانی درباره سیلاب‌های خوزستان، گلستان و لرستان و «خیشی که دشت‌ها را شیار زد» به کارگردانی احسان غیبی حاجیور با موضوع تونل‌های انتقال آب از همین دست آثار هستند. «اپوش» از دیگر آثار این دسته است. بهمن ابراهیمی در این مستند محیط زیستی، به مشکلات، تخریب‌ها و کم آبی‌های کوهستان الوند پرداخته است. «سرخدار» محسن سخا با موضوع حمایت از ذخیره‌گاه‌های مهم درختان سرخدار جنگل‌های هیرکانی از دیگر آثار این بخش است.

گستردگی و تنوع آثار سینماگران استانی

از امتیازهای جشنواره امسال حضور گسترده سینماگران استانی است. طبق اطلاعات ارائه شده در نشست خبری این دوره از جشنواره ۲۸ فیلم از ۱۶ استان در این دوره حاضر هستند و آن‌طور که حمیدی‌مقدم وعده داده «رنگ‌آمیزی متنوع از اقلیم‌ها در جشنواره «سینماحقیقت»، فرصتی است که باید آن را مغتنم شمرد.» «اسپانک» به کارگردانی محمدرضا خوش‌فرمان از سیستان و بلوچستان، «غیرمسکونی» به کارگردانی مسعود زارعیان از مشهد، «ردی از یک مرد» ساخته ساسان فلاح‌فر از کرمان، «آت اوغلان» هادی شریعتی از ترکمن‌صحرا، «یک قایق روی دریا» آرمان قلی‌پور دشتکی از استان چهارمحال و بختیاری، «سرخدار» محسن سخا از روستای سیاه رودبار، «واهگ» از سیستان و بلوچستان و... ازجمله آثاری هستند که این تنوع را به جشنواره آورده‌اند. «کشیم عاشق» امیر آقاعبداللهی از مستندهای کوتاه و دیدنی این فهرست است که از زاویه دید یک مرغ دریایی مهاجر در یکی از تالاب‌های شمال ایران روایت می‌شود.

حواس تان به این مستندها باشد

در سینمای داستانی معمولاً آثاری ذیل عنوان کنجکاوی‌ برانگیزها دسته‌بندی می‌شود که مؤلفه‌هایی چون ترکیب متفاوت بازیگران شناخته شده و سابقه فیلمساز و... در آن لحاظ شده باشد در سینمای مستند هم اگر چه هر کار تازه از فیلمساز آزمون پس‌داده انگیزه‌ای کافی است برای اینکه توجه علاقه‌مندان جدی این حوزه را معطوف خود کند اما احتمالاً عنصر وسوسه‌کننده برای مخاطب موضوع و سوژه مستند است. داستان مردی مبتلا به کرونا که در یکی از بیمارستان‌های سوئد بستری است و هر لحظه به مرگ نزدیک می‌شود و در عین حال روند درمان و حتی تجربه نزدیک به مرگ و تونل نور و... را ثبت و تصویرسازی می‌کند به خودی خود پرکشش است اما جذابیت «اپی بین مرگ و زندگی» به کارگردانی مهدی سالکی فارغ از این ویژگی، به لحاظ روایت مستند و پررنگ بودن عنصر حقیقت از آثار قابل توجه این دوره است. «قانماز» ساخته علی قاسمی و جعفر موسوی از دیگر آثاری است که به خاطر لحن عامیانه و واقعی‌ و تصویر عریان رابطه پدر و پسری و نسبت‌های خانوادگی در این فهرست قرار می‌گیرد. این مستند درباره خانواده‌ای است که با وجود مایملک زیاد در شرایطی سخت زندگی می‌کنند و فرزندان خانواده منتظرند تا این میراث بین‌شان تقسیم شود. «خونه مامان شکوه» به احتمال زیاد یکی از آثار پرمخاطب این دوره از جشنواره است. این مستند به کارگردانی مهدی بخشی‌مقدم به داستان مامان شکوه می‌پردازد که صاحب کمپی است که دختران جوان و نوجوان به صورت اجباری برای ترک اعتیاد به آنجا می‌آیند و با گرفتن تست ایدز با چالش تازه مواجه می‌شوند. مستند «سه نهزارم» به کارگردانی بهروز نورانی‌پور، با موضوع زنان ایزدی از دیگر آثار بلند پرکشش بخش مسابقه ملی است که در این فهرست قرار می‌گیرد. «دفک» ساخته بهنام بیرم‌وند از مستندهای دیدنی بخش نیمه‌بلند است و موضوع آن درباره یک خانواده هشت نفره بختیاری است که اغلب آنها سواد خواندن و نوشتن ندارند و به صورت خودآموز و بدون آنکه خبر داشته باشند، نقاشی‌هایی مدرن می‌کشند. از دیگر آثار دیدنی این بخش می‌توان به فیلم خوش‌ساخت «اسپانک» به کارگردانی محمدرضا خوش‌فرمان اشاره کرد که درباره جامعه سیاه‌پوستان جنوب ایران است؛ کسانی که تا مدت‌ها با برچسب برده بودن در این منطقه زندگی کرده‌اند و حالا با ایجاد یک سد، روستایی که به دست خودشان بنا کرده‌اند و نخل‌هایی که کاشته‌اند زیر آب می‌رود. «سامورایی‌ها در کردستان» مصعب عباسی و سرکوت نیکدل با موضوع ماشین‌های تویوتا در فرهنگ کردستان هم از آثار دیدنی مستندهای کوتاه است. به این فهرست باید مستند کوتاه «جاده استخوان» دیگر اثر بهروز نورانی‌پور را اضافه کرد که شخصیت اصلی آن پسربچه 13 ساله‌ای است که در کارخانه یخ‌سازی برای حقوق ناچیز روزانه کار می‌کند. عنوان این مستند احتمالاً برگرفته از جاده‌ای در سیبری است که در دهه 30 تا 50 میلادی به دست زندانیان و با استفاده از ابزار دستی و بدون دخالت هیچ نوع ماشینی، در دوران حکومت استالین در اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد.

انتهای پیام/

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: دوره از جشنواره کارگردانی مهدی مستندهای اجتماعی دیگر آثار نیمه بلند بخش بلند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۸۱۶۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دولت سیزدهم بر اتمام پروژه‌های نیمه تمام سیستان و بلوچستان متمرکز شده است

 محمد کرمی در جلسه با مدیران سیستان و بلوچستان اظهار کرد: هر یک از دستگاه‌ها در انجام وظایف و مسوولیت‌های خود کوتاهی کند، قطعاً با آن دستگاه و مدیر مربوطه برخورد خواهد شد.

وی افزود: باید امید را در جامعه تقویت کرد، چرا که این امید به آینده است که می‌تواند موجب توسعه سیستان و بلوچستان شود.

استاندار سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: در دوران دفاع مقدس؛ سخت‌ترین شرایط را متحمل شدیم و با کار شبانه روزی توانستیم بر دشمن غلبه کنیم.

وی اذعان کرد: باید اراده خود را تقویت کرده و به دل مشکلات بروید و مشکل را حل کنید و هرگز ناامید نشوید.

کرمی ادامه داد: خداوند از نهان و آشکار ما آگاه و همه چیز در ید قدرت الهی است، بنابراین هر آنچه می‌خواهید از خداوند بخواهید چرا که همه چیز در ید قدرت الهی است.

وی بیان کرد: شرکت‌های دانش بنیان در سیستان و بلوچستان باید توسعه یابد و ما وظیفه داریم از بخش خصوصی حمایت کنیم.

استاندار سیستان و بلوچستان تاکید کرد: روستاها از اهمیت فراوانی برخوردارند و باید با تقویت روستاها از مهاجرت بی رویه به شهرها جلوگیری کنیم.

وی خاطرنشان کرد: براساس سه راهبرد بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت امورات را هدایت می‌کنید، راهبرد بلند مدت مربوط به آموزش و پرورش است چرا که باید تربیت را از کودکی آغاز کنیم.

کرمی ادامه داد: باید در سیستان و بلوچستان ثروت تولید کنیم چراکه افزایش درآمد مردم موجب پویایی اقتصاد می‌شود.

وی با تاکید بر فعال سازی حوزه تجارت افزود: باید با افزایش تولید میزان صادرات را از مرزهای سیستان و بلوچستان بیشتر شود.

 

باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان